به نقل از «عصر ایران»

اکسیژن «اروپا» کمتر از حد تصور است

تاریخ انتشار: ۱۷ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۹۰۲۶۹۶

دانشمندان ماموریت «جونو»(Juno) ناسا به مقصد مشتری، میزان اکسیژن تولید شده در قمر «اروپا»(Europa) را به طور قابل توجهی کمتر از مقدار تخمین‌زده‌شده در پژوهش‌های پیشین محاسبه کرده‌اند.

به نقل از ناسا، یافته‌های این پژوهش جدید با اندازه‌گیری میزان خروج گاز هیدروژن از سطح یخی قمر اروپا و همچنین با استفاده از داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط دستگاه «آزمایش توزیع شفق مشتری»(JADE) فضاپیمای جونو به دست آمدند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

پژوهشگران این پروژه، میزان اکسیژن تولید شده را حدود ۱۲ کیلوگرم در ثانیه تخمین زده‌اند. تخمین‌های پیشین از چند پوند تا بیش از ۲۰۰۰ پوند در ثانیه معادل بیش از ۱۰۰۰ کیلوگرم در ثانیه متغیر بودند. پژوهشگران باور دارند که مقداری از اکسیژن تولید شده به این روش احتمالا به اقیانوس زیر سطح قمر اروپا وارد می‌شود.

به گزارش ایسنا، قمر اروپا با قطر استوایی ۳۱۰۰ کیلومتر، چهارمین قمر بزرگ مشتری از ۹۵ قمر شناخته‌ شده آن و کوچک‌ترین قمر از چهار «قمر گالیله‌ای»(Galilean satellite) آن است. دانشمندان بر این باورند که اقیانوس داخلی وسیعی از آب شور در زیر پوسته یخی اروپا نهفته است و آنها کنجکاو هستند که بدانند آیا شرایط کافی برای پشتیبانی از حیات زیر سطح آن وجود دارد یا خیر.

این فقط آب نیست که توجه اخترزیست‌شناسان را به خود جلب کرده، بلکه موقعیت قمر اروپا که نقش مهمی در احتمالات بیولوژیکی دارد نیز مورد توجه آنها واقع شده است. مدار اروپا آن را درست در میان کمربند تشعشعی غول گازی مشتری قرار می‌دهد.

ذرات باردار یا یونیزه‌شده پرتاب‌شده از مشتری، روی سطح یخی اروپا فرود می‌آیند و مولکول‌های آب را به دو نیم می‌کنند تا اکسیژن تولید شود و این اکسیژن ممکن است راه خود را به اقیانوس زیر سطح قمر پیدا کند.

«یامی سالای»(Jamey Szalay) دانشمند «دانشگاه پرینستون»(Princeton University) گفت: اروپا مانند یک توپ یخی است که به آرامی آب را از دست می‌دهد. در این مورد، این یک جریان سیال از ذرات یونیزه‌شده است که توسط میدان مغناطیسی خارق‌العاده مشتری به دور غول گازی می‌چرخد.

هنگامی که این ذرات یونیزه‌شده به قمر اروپا برخورد می‌کنند، مولکول آب/یخ را روی سطح تجزیه می‌کنند و هیدروژن و اکسیژن را انتشار می‌دهند. به نوعی، کل پوسته یخی اروپا به طور مداوم توسط امواجی از ذرات باردار که روی آن فرو می‌ریزند، دچار فرسایش می‌شود.

هنگام پرواز کردن فضاپیمای جونو در ۲۹ سپتامبر سال ۲۰۲۲ در فاصله ۳۵۴ کیلومتری قمر اروپا، دستگاه JADE توانست یون‌های هیدروژن و اکسیژن حاصل از بمباران ذرات باردار را شناسایی و اندازه‌گیری کند.

سالای گفت: زمانی که «ماموریت گالیله»(Galileo mission) ناسا از کنار قمر اروپا به پرواز درآمد، چشمان ما را به تعامل پیچیده و پویای آن با محیط خود باز کرد. فضاپیمای جونو قابلیت جدیدی را برای اندازه‌گیری مستقیم ترکیب ذرات باردار فروریخته روی جو اروپا به ارمغان آورد و ما برای بررسی بیشتر پشت پرده این دنیای آبی‌رنگ، هیجان‌زده بودیم.

جونو دارای ۱۱ تجهیزات علمی پیشرفته از جمله ۹ حسگر ذره باردار و موج الکترومغناطیسی برای بررسی مگنتوسفر مشتری است که برای مطالعه کردن منظومه مشتری طراحی شده‌اند.

«اسکات بولتون»(Scott Bolton) دانشمند «موسسه تحقیقات جنوب غربی»(SwRI) و پژوهشگر ارشد پروژه جونو گفت: توانایی ما برای پرواز از نزدیکی قمرهای گالیله‌ای در طول این ماموریت طولانی‌، به ما امکان داد که دست به کار شویم تا گستره‌ای از علم را برای مشارکت در بررسی قابلیت سکونت قمر اروپا به کار بگیریم. کار ما هنوز تمام نشده است و پروازهای بیشتری به قمر اروپا در راه هستند.

تولید اکسیژن یکی از جنبه‌هایی است که ماموریت «اروپا کلیپر»(Europa Clipper) ناسا نیز هنگام رسیدن به مشتری در سال ۲۰۳۰ بررسی خواهد کرد. این ماموریت دارای یک محموله پیچیده‌ متشکل از ۹ ابزار علمی است تا تعیین کند که آیا اروپا شرایط پشتیبانی از حیات را دارد.

اکنون بولتون و سایر اعضای گروه ماموریت جونو در حال بررسی کردن جهان دیگری از منظومه مشتری هستند که قمر آتشفشانی «آیو»(Io) است. فضاپیمای جونو در ۹ آوریل به فاصله حدود ۱۶۵۰۰ کیلومتری سطح آیو خواهد رسید.

داده‌هایی که جونو جمع‌آوری می‌کند، به یافته‌های مربوط به پروازهای گذشته از نزدیک آیو اضافه خواهند شد؛ از جمله دو پرواز بسیار نزدیک از فاصله ۱۵۰۰ کیلومتری آن در روزهای ۳۰ دسامبر ۲۰۲۳ و سوم فوریه ۲۰۲۴.

این پژوهش در مجله «Nature Astronomy» به چاپ رسید.

کانال عصر ایران در تلگرام

منبع: عصر ایران

کلیدواژه: اکسیژن اروپا فضاپیمای جونو اکسیژن تولید ذرات باردار قمر اروپا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۰۲۶۹۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رانندگی بعد از قلیان اکسیژن ممنوع!/ بیش از ۱۵ سال روی قلیان اکسیژن مطالعه شده است

اخیرا بحث عرضه نوعی خاصی از قلیان با عنوان «قلیان اکسیژن» در برخی کافی شاپ‌ها و قهوه‌خانه‌ها خبرساز شده؛ موضوعی که گویا در راستای اجرای طرح مطالعاتی وزارت بهداشت در ۱۰ استان کشور است؛ چراکه متخصصان و مسئولان سلامت همواره نسبت به شکستن قبح استعمال قلیان در میان خانواده‌ها و استعمال آن به صورت گروهی و سرگرمی و در نهایت هم افزایش چندین برابری مصرف آن در زنان و مردان و بروز عوارض قلبی و تنفسی ناشی از آن در سنین پایین‌تر، هشدار داده‌اند. 

قلیان  اکسیژن یا گازN۲O چیست؟

کیانوش جهانپور، سخنگوی پیشین وزارت بهداشت در مصاحبه با خبرنگار تحریریه جوان قدس در مورد ماهیت و آنچه قلیان اکسیژن خوانده می‌شود، گفت: سهم اکسیژن از ترکیب گازهای به کار گرفته شده قلیان اکسیژن حدود ۸۰ درصد است و نیتروژن می‌تواند به میزان ۵ درصد به ترکیب گازها اضافه شود. موضوع و نام قلیان اکسیژن غلط‌انداز و شبهه‌ناک است، نام اصلی آن N۲Oهست. عنوان قلیان اکسیژن باعث می‌شود افراد فکر کنند اکسیژن بیشتری دریافت می‌کنند، باید بگویم اینطور نیست. مدت هاست در کشورهای مختلف روی کاربردهای غذایی و دارویی این گاز مطالعه می‌شود.

جهانپور افزود: در کشورما هم بیش از ۱۵ سال است که روی گاز (N۲O) یا همان «قلیان اکسیژن» مطالعه می‌شود. این گاز مجوزهای اولیه را برای استفاده‌های پزشکی دریافت کرده بود ولی در کافی‌شاپ‌ها به صورت مجاز عرضه نمی‌شد. طبق شنیده‌ها در سال‌های اخیر وزارت بهداشت در قالب یک طرح آزمایشی، این محصول را جهت بررسی کاهش مصرف سایر محصولات دخانی عرضه کرده است اما تاکنون نتیجه قطعی آن مشخص نیست.

استفاده از گاز اکسیژن باعث عوارض عصبی می‌شود

وی در مورد ضررهای استفاده این گاز گفت: ممکن است این محصول موجب کاهش میل افراد به سایر محصولات دخانی شود، اما قطعا آسیب‌هایی هم دارد. یکی از بارزترین عوارض استنشاق این گاز تا امروز دفع و کاهش ویتامین‌ها ازجمله B۱۲، کم خونی، عوارض عصبی، لرزش دست، حالت خنده یا خلسه و کاهش فشار خون بوده است.

جهانپور با تاکید بر اینکه این قلیان به طور کلی عارضه مرگ را به دنبال ندارد، بیان کرد: عدم ترویج و تبلیغات این محصول از سمت وزارت بهداشت، عدم ارائه به سنین پایین و ارائه هشدارهایی چون عدم رانندگی بعد از استنشاق باید قبل از توزیع عمومی «قلیان اکسیژن» صورت بگیرد. افرادی که این محصول را استفاده می‌کننئ باید در نظر داشته باشند که تا چند ساعت پس از استنشاق این گاز از انجام فعالیت‌هایی چون رانندگی، استفاده از دوچرخه، اسکوتر، موتورسکلیت و یا کار با وسایلی که نیازمند دقت بالا و هوشیاری و خطر ساز است، خود داری کنند؛ زیرا ممکن است ضریب دقت و هوشیاری این افراد تا چند ساعت کاهش یابد.

وی افزود: استفاده از واژه «قلیان اکسیژن مجوزدار» ترویج تلقی شود. حتی اگر این محصول عوارض و پیامدهایش کمتر از سایر دخانیات و یا داروهای روانگردان باشد؛ قاعدتا سیاست ترویج، سیاست درستی نیست، یعنی نباید تبلیغ شود، زیرا مصرف تفننی آن هم آسیب‌هایی دارد و در کشور ما تبلیغات کالای آسیب‌رسان به سلامت ممنوع است.

سخنگوی پیشین وزارت بهداشت در پایان گفت: باید در ترویج یا تبلیغ «قلیان اکسیژن» احتیاط کرد ولی در عین حال ممنوعیت مطلق و عدم عرضه هم ممکن است این محصول را به زیر زمینی شدن ببرد که مشکلات، عواقب و پیامدهای بدی داشته باشد.

خدابخش حکیمی- خبرنگار تحریریه جوان قدس